Մասնագիտական կողմնորոշում. հմտություններ և կարողություններ
Մասնագիտական ճիշտ կողմնորոշումը չափազանց կարևոր է մարդու համար, քանզի դրանով է պայմանավորված նրա աշխատանքային գործունեության որակն ու մակարդակը, սոցիալական կարգավիճակն ու բարեկեցությունը, ինչպես նաև բարոյահոգեբանական վիճակը:
Ի՞նչ եմ ուզում ես դառնալ, որտե՞ղ ես կուզեի աշխատել հետագայում, որտե՞ղ է հնարավոր լավ վաստակել… այս և նման այլ հարցեր ի հայտ են գալիս վաղ պատանեկության տարիներին, երբ պատասխանները գտնելու համար իմի ենք բերում մեր նախասիրությունները, հետաքրքրությունները, հոգեկերտվածքը, ընտանիքի կամ մերձավոր շրջապատի արժեքներն ու նախապատվությունները, դրական օրինակները և այլն: Մարդկանց մի մասը հետևում է իր համար հեղինակություն վայելող անձանց խորհուրդներին, իսկ առավել հաճախ առաջնորդվում է պատկերացրած մասնագիտությամբ հետագայում արագ աշխատանք գտնելու, ինքնադրսևորվելու, գումար վաստակելու փաստարկներով և, իհարկե, աշխատաշուկայի պահանջներով:
Երբեմն, երիտասարդների մի ստվար հատված անիմաստ տարիներ է անցկացնում համալսարաններում, սակայն անպատրաստ դուրս է գալիս այնտեղից՝ չունենալով համապատասխան գիտելիքներ և, որ ավելի ցավալի է, չունենալով համապատասխան կարողություններ որևէ ոլորտում դրանք կիրառելու համար:
Խնդրի պատճառները տարբեր են, մասնավորապես այն, որ երիտասարդ աղջիկներն ու տղաները, ինչպես նաև նրանց ուղղորդողները, հաճախ անտեղյակ են լինում առկա մասնագիտությունների և զբաղվածության հնարավորությունների մասին:
Աշխատաշուկայում մրցունակ լինելու համար կարևոր է կարողությունների զարգացումը: Իսկ ի՞նչ է կարողությունը: Հաճախ «հմտություններ» և «կարողություններ» եզրույթները շփոթում են: Մասնագիտական գրականության մեջ «հմտությունները» որոշակի խնդրի կամ առաջադրանքի կատարման համար անհրաժեշտ միջոցներին և մեթոդներին տիրապետելու ունակությունն է, իսկ ահա «կարողությունները» մարդու կողմից յուրացրած գիտելիքների և հմտությունների շնորհիվ գործողություններ կատարելու եղանակները: Կարողություններին տիրապետելն օգնում է արդյունավետ գործելաոճ ոչ միայն ամենօրյա, այլև արագ փոփոխվող իրավիճակներում, որը չափազանց կարևոր է ժամանակակից աշխարհում:
Արհեստագործական և միջին մասնագիտական կրթության և ուսուցման ոլորտի զարգացմանը մեծ ուշադրություն է հատկացվում: Մասնագիտական Կրթության և Ուսուցման Զարգացման Ազգային Կենտրոնի /ՄԿՈՒԶԱԿ/ ղեկավար Տաթևիկ Գասպարյանը նշում է. «Սա ինքնանպատակ չէ, որովհետև միջազգային վիճակագրությամբ ողջ աշխարհում նյութական արտադրության և սպասարկման ոլորտի հիմնական արտադրողական ուժը ապահովում է նախնական և միջին մասնագիտական կրթությունը»:
Այսօր ամբողջ աշխարհում՝ ներառյալ Հայաստանում, լայնորեն խրախուսվում է հմտությունների տարածումն ու զարգացումը, իսկ արհեստների նկատմամբ սերն ու հարգանքն ունի պատմամշակութային խորը արմատներ: Ղազարոս Աղայանի «Անահիտ» հեքիաթում զուր չէ ասվում ՝ «Արհեստը մի այնպիսի բան է, որ ամենայն մարդ պիտի իմանա, թե՛ ծառա լինի, թե՛ տեր, թե՛ թագավոր, թե՛ իշխան»: Հայաստանում գործում է մոտ 100 քոլեջ և ուսումնարան: Մասնագիտությունների շրջանակը լայն է և բազմազան՝ ոսկերչություն, խոհարարություն, կոշիկի արտադրության տեխնոլոգիա, վարսահարդարություն, շինարարական մեքենաների և մեխանիզմների մոնտաժում, շահագործում և այլն:
Մեր երկրում դեռևս բարեփոխումներ են ընթանում արհեստագործական, միջին մասնագիտական կրթության և ուսուցման ոլորտում. անելիքներն էլ բնականաբար, շատ են: Սակայն կուզեի մի շատ կարևոր խնդրի մասին նշել. մրցունակ և որակյալ մասնագետներ պատրաստելու հարցում կարևորվում է նաև արհեստագործական ուսումնական հաստատությունների և մասնավոր հատվածի միջև կապը: Արտադրական ձեռնարկություններում գործնական/արտադրական պրակտիկա անցնելու և հետագայում համապատասխան մասնագետներին աշխատանքի մեջ ներգրավելու համար շատ կարևոր է գործուն մեխանիզմների ստեղծումը և կիրառումը: Դրան հնարավոր է հասնել տվյալ ձեռնարկություններում մարդկային ռեսուրսների կառավարման (HR) արդյունավետ համակարգի ներդրման և համապատասխան ընթացակարգերի առկայության պայմաններում: Այս առումով, մարդկային ռեսուրսների կառավարման ստրատեգիան ուսումնասիրում է առկա աշխատանքային ռեսուրսները և համեմատում դրանք կազմակերպության կադրային կարիքների հետ։ Արդյունքում գործատուները հնարավորություն են ստանում հստակ պահանջարկ ձևակերպել որակյալ մասնագետների ընտրության և ներգրավման վերաբերյալ: Նշված խնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ են գրագետ մոտեցումներ, ներառյալ կառավարման ոլորտի փորձագիտական գիտելիքներ և հմտություններ:
Օգտակար հղումներ՝
www.proservice-l.com /«Պրոսերվիս-Լ» Մարդկային ռեսուրսների (HR) կառավարման և զարգացման հարցերով խորհրդատվական ընկերություն
www.mkuzak.am /Մասնագիտական կրթության և ուսուցման զարգացման կենտրոն/
https://www.dasaran.am/apps/admission /Դիմորդի անկյուն բաժնում կարող եք ծանոթանալ միջին մասնագիտական կրթական հաստատությունների և մասնագիտությունների ցանկին/
Հեղինակ՝ Լիլիթ Հակոբյան, «ՊրոՍերվիս-Լ» Մարդկային ռեսուրսների կառավարման և զարգացման խորհրդատվական ընկերության տնօրեն
Տեսանյութեր
Տեսահոլովակի պրեմիերա. Արամ MP3-«Երևի»
Երգի պրեմիերա. Ռազմիկ Ամյան- Բարդիները խշշացին
Տեսահոլովակի պրեմիերա. Մարտին Մկրտչյան-Քեզ բացի ջանից
Տեսահոլովակի պրեմիերա. Ներսես Ավետիսյան-Քեզ եմ փնտրում
Տեսահոլովակի պրեմիերա. PARG & BRUNETTE - Արև ես
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Արամե- Սերը մեր ուժն է
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Սարո Թովմասյան- Սիրուն
Երգի պրեմիերա. Սիրուշո - My Bad
Երգի պրեմիերա. Միշո - կ․ չ․ (կարևոր չծնվածներ)
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ D'Litte - Էս ձմեռ
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Լիլու– «Չկա-չկա»
Երգի պրեմիերա. Բրյունետ- «Հիմա ցուրտ ա»
Սիրուշոն ներկայացրել է «Ինձանից ավել» երգի ակուստիկ տարբերակը
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Ռազմիկ Ամյան– «Իմն ես»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Hayat Project – «Տաշ Տուշ»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Գարիկ Պապոյան – «Mimod»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․Hayat Project – « Մաման Պապան»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Գարիկ & Սոնա– «Ով սիրուն–սիրուն»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Maléna– «Flashing Lights»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Արամ MP3– «Շատ ապրես, Երևան»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Գևորգ Մկրտչյան– «Կարոտ եմ»
Երգի պրեմիերա. Դավուլ, Լիանա, Կարեն Զաքարյաններ - «Գարնան ծաղիկ ես»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Խորեն Լևոնյան– «Փորձիր ժպտալ»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ PROJECT LA – «Ես սիրում եմ...»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Արսեն Սաֆարյան – «Ձյուն»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ PROJECT LA – «Մարիոնետկա»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Մաշ Իսրայելյան – «Իմ փոքրիկ»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Դիանա Հարությունյան & Սպիտակցի Հայկո– «Էլի-էլի»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Սարգիս Ավետիսյան– «Սիրելիս»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Օֆֆի feat Ռաֆֆ – «Կամ ու կաց»
Տեսահոլովակի պրեմիերա. Արման Հովհաննիսյան - «Ամեն օր»
Երգի պրեմիերա. Սոնա Ռուբենյան - «Ես քեզ հետ»
Տեսահոլովակի պրեմիերա. Սևակ Խանաղյան - «Հին ֆայտոն»
Տեսահոլովակի պրեմիերա. Միհրան Ծառուկյան-Մամա
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Արամ MP3 & Ֆորշ - Requiem
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Քրիստինե Պեպելյան – «Ես ու դու»
«Մի տուն մնա թող արթուն». PROJECT LA
Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Լիլիթ Հովհաննիսյան – «Изгнанная»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․Իվետա Մուկուչյան – «Սիրտ»
Տեսահոլովակի պրեմիերա․Արամ Mp3 – «Քնել չկա »
- 22:59 • 05.04.24 Տեսահոլովակի պրեմիերա. Արամ MP3-«Երևի»
- 12:38 • 14.03.24 Երգի պրեմիերա. Ռազմիկ Ամյան- Բարդիները խշշացին
- 13:42 • 20.02.24 Տեսահոլովակի պրեմիերա. Մարտին Մկրտչյան-Քեզ բացի ջանից
- 17:50 • 16.02.24 Տեսահոլովակի պրեմիերա. Ներսես Ավետիսյան-Քեզ եմ փնտրում
- 13:25 • 15.02.24 Տեսահոլովակի պրեմիերա. PARG & BRUNETTE - Արև ես
- 14:24 • 13.02.24 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Արամե- Սերը մեր ուժն է
- 10:17 • 13.02.24 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Սարո Թովմասյան- Սիրուն
- 14:33 • 12.02.24 Երգի պրեմիերա. Սիրուշո - My Bad
- 14:04 • 26.01.24 Երգի պրեմիերա. Միշո - կ․ չ․ (կարևոր չծնվածներ)
- 15:04 • 24.01.24 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ D'Litte - Էս ձմեռ
- 11:33 • 13.01.24 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Լիլու– «Չկա-չկա»
- 17:44 • 31.12.23 Երգի պրեմիերա. Բրյունետ- «Հիմա ցուրտ ա»
- 12:04 • 25.12.23 Սիրուշոն ներկայացրել է «Ինձանից ավել» երգի ակուստիկ տարբերակը
- 13:35 • 08.12.23 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Ռազմիկ Ամյան– «Իմն ես»
- 15:08 • 05.12.23 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Hayat Project – «Տաշ Տուշ»
- 12:34 • 11.11.23 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Գարիկ Պապոյան – «Mimod»
- 12:19 • 21.10.23 Տեսահոլովակի պրեմիերա․Hayat Project – « Մաման Պապան»
- 14:04 • 30.07.23 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Գարիկ & Սոնա– «Ով սիրուն–սիրուն»
- 13:04 • 17.07.23 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Maléna– «Flashing Lights»
- 17:41 • 07.07.23 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Արամ MP3– «Շատ ապրես, Երևան»
- 16:56 • 07.07.23 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Գևորգ Մկրտչյան– «Կարոտ եմ»
- 14:26 • 21.03.23 Երգի պրեմիերա. Դավուլ, Լիանա, Կարեն Զաքարյաններ - «Գարնան ծաղիկ ես»
- 14:18 • 07.01.23 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Խորեն Լևոնյան– «Փորձիր ժպտալ»
- 19:32 • 30.12.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ PROJECT LA – «Ես սիրում եմ...»
- 16:28 • 26.12.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Արսեն Սաֆարյան – «Ձյուն»
- 13:12 • 01.12.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ PROJECT LA – «Մարիոնետկա»
- 13:34 • 14.11.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Մաշ Իսրայելյան – «Իմ փոքրիկ»
- 12:37 • 11.11.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Դիանա Հարությունյան & Սպիտակցի Հայկո– «Էլի-էլի»
- 14:17 • 05.11.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Սարգիս Ավետիսյան– «Սիրելիս»
- 17:20 • 12.09.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Օֆֆի feat Ռաֆֆ – «Կամ ու կաց»
- 17:21 • 06.09.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա. Արման Հովհաննիսյան - «Ամեն օր»
- 13:32 • 03.09.22 Երգի պրեմիերա. Սոնա Ռուբենյան - «Ես քեզ հետ»
- 17:34 • 02.09.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա. Սևակ Խանաղյան - «Հին ֆայտոն»
- 09:54 • 22.08.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա. Միհրան Ծառուկյան-Մամա
- 10:37 • 20.08.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Արամ MP3 & Ֆորշ - Requiem
- 13:51 • 30.07.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Քրիստինե Պեպելյան – «Ես ու դու»
- 10:26 • 20.07.22 «Մի տուն մնա թող արթուն». PROJECT LA
- 19:43 • 05.07.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․ Լիլիթ Հովհաննիսյան – «Изгнанная»
- 15:54 • 03.07.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․Իվետա Մուկուչյան – «Սիրտ»
- 13:17 • 02.07.22 Տեսահոլովակի պրեմիերա․Արամ Mp3 – «Քնել չկա »
Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա
-
Մշակույթ 11:20 • 17/04 «Ես 2 վավերագրական ֆիլմով, 17 գեղարվեստական ֆիլմով, 1 անիմացիոն մուլտֆիլմով ներկայացա և ոչ մի մրցանակ չստացա». Սոս Ջանիբեկյանի հումորային գրառումը՝ «Անահիտ» մրցանակաբաշխության մասին Սոսի գրառումը հումորային է, քանի որ դերասանը մրցանակաբաշխության որևէ անվանակարգում ներկայացված չէր:
-
Մշակույթ 11:20 • 17/04 «Ես 2 վավերագրական ֆիլմով, 17 գեղարվեստական ֆիլմով, 1 անիմացիոն մուլտֆիլմով ներկայացա և ոչ մի մրցանակ չստացա». Սոս Ջանիբեկյանի հումորային գրառումը՝ «Անահիտ» մրցանակաբաշխության մասին Սոսի գրառումը հումորային է, քանի որ դերասանը մրցանակաբաշխության որևէ անվանակարգում ներկայացված չէր:
-
Շոուբիզնես 10:23 • 12/04 «Ես ամուսնացել եմ. լուր, որին ժողովուրդը սպասում էր 30 տարի». Տոմա Պետրոսյանի նոր մոնոներկայացումը, հայտնի հյուրերն ու հետաքրքիր դրվագները Երեկ Բոհեմ թատրոնում կայացել է դերասանուհի Թամարա Պետրոսյանի նոր մոնոներկայացումը՝ «Տարան-տարան», որի ընթացքում դերասանուհին պատմում էր սիրելիի հետ ծանոթության, ամուսնության և հարսանիքի մասին:
-
Շոուբիզնես 13:56 • 11/04 «Հանգստացեք և ապրեք միայն ձեր կյանքով». Անահիտ Սիմոնյանը՝ իր նկարով WhatsApp-ի էջ բացողներին Երգչուհին զգուշացնել է իր ծանոթներին, մասնագետներին և բոլոր ընկերներին, որ նա արդեն երկար տարիներ է նույն հեռախոսահամարն է օգտագործում, չի ունեցել ուրիշ հեռախոսահամարներ և երբեք չի ունենա:
-
Ժամանց 13:32 • 15/04 «Ամբողջ կյանքում երազել եմ հաջողակ լինել, որպեսզի ծնողներիս ցույց տամ մի կյանք, որը նրանք նախկինում չեն տեսել». Գոհար Ավետիսյանը հանգստից լուսանկարներ է հրապարակել Ցույց տալ ամբողջ աշխարհը, քանի որ նրանք իրենց ամբողջ կյանքը նվիրել են մեզ, մեր դաստիարակությանը, կրթությանը և միշտ եղել են ամենանվիրական և արժանի օրինակը, ինչպիսին պետք է լինի իսկական մարդը:
-
Մշակույթ 11:20 • 17/04 «Ես 2 վավերագրական ֆիլմով, 17 գեղարվեստական ֆիլմով, 1 անիմացիոն մուլտֆիլմով ներկայացա և ոչ մի մրցանակ չստացա». Սոս Ջանիբեկյանի հումորային գրառումը՝ «Անահիտ» մրցանակաբաշխության մասին Սոսի գրառումը հումորային է, քանի որ դերասանը մրցանակաբաշխության որևէ անվանակարգում ներկայացված չէր:
-
Ժամանց 17:34 • 16/04 Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիայի հետ համագործակցությամբ՝ ԱԱՊՀ-ն կազմակերպել է «Ազդեցիկ կանայք․ հասարակության մեջ կանանց դերակատարումը» խորագրով կոնֆերանս (տեսանյութ, լուսանկարներ) Հայաստանը վերջին երեք տարիների ընթացքում առաջընթաց է գրանցել գենդերային հավասարության ցուցանիշներում։ Այսպես՝ վիճակագրության համաձայն Հայաստանը 2023թ-ին 146 երկրների միջև զբաղեցրել է 61-րդ տեղը, 2022թ-ին՝ 89-րդ տեղը, 2021-ին՝ 114-րդ տեղը։
Նորաձևություն
-
12:05 • 15.03.24 Կիլիան Մերֆին դառնում է Versace Icons-ի առաջին տղամարդ ամբասադորը
-
12:21 • 13.03.24 Մոնիկա Բելուչիի նոր ֆոտոշարքը ODDA ամսագրի համար
-
14:55 • 11.03.24 «Օսկար 2024»-ի կարմիր գորգը, ոճային աստղերը՝ ֆոտոշարքով
Ժամանց
-
16:10 • 09.04.24 Մաշ Իսրայելյանի 1-ամյա դուստրն արել է առաջին քայլերը (տեսանյութ)
Photographer
-
13:23 • 08.04.24 «Բոլոլա» սիթքոմի դերասանական կազմի նոր ֆոտոշարքը՝ Ապրիլի 7-ի առթիվ
-
11:15 • 26.03.24 Անահիտ Մանուկյանի լուսանկարները Գյումրիից